Lean, een kwestie van communiceren
De markt in de bouw trekt fors aan. En geloof het of niet, de werkdruk is als vanouds weer hoog en hectisch. Alsof de tijd tussen de crisis en nu maar even stil heeft gestaan. Nieuwe projecten worden als paddenstoelen uit de grond gestampt. En vooral vooruitlopend op de bouwvakvakantie hoor je menigeen over druk, druk en nog eens druk. Wat is dan de sleutel om alles in goede banen te leiden en uit te voeren? Het antwoord is kort gezegd een optimale werkvoorbereiding, planning en goede communicatie.
Binnen de huidige aantrekkende markt zijn wel een aantal kenteringen te zien. Het werken in bouwteams is niet meer weg te denken en doorwerken in de bouwvakvakanties is tegenwoordig ook de normaalste zaak van de wereld. De grote hoeveelheid aan nieuwe projecten heeft een toenemende werkdruk tot gevolg. Immers hoeveel bedrijven zijn de afgelopen jaren niet ingekrompen. Werkwijze, processen en organisaties moeten mee veranderen in deze ‘nieuwe tijd’ om mee te kunnen blijven doen.
Anders dan traditioneel
Steeds meer wordt er voor gekozen om in bouwteam te werken. Bij het werken in bouwteams is een optimale samenwerking en afstemming essentieel om projecten snel te kunnen realiseren met duurzame en geavanceerde technieken. Belangrijk is het om zo min mogelijk tijd te verliezen door meer dan ooit te zorgen voor een juiste bouwvolgorde en nauwe opvolging van activiteiten.
Ook de wijze van plannen en de opzet van een planning is hiermee onderhavig aan de tand des tijds. We verzinnen steeds andere manieren om processen zo efficiënt en effectief mogelijk te laten verlopen. Een goed voorbeeld hiervan is het werken met een zogenaamde leanplanning. Het begrip lean is enkele jaren geleden vanuit de Verenigde Staten naar Europa overgewaaid. De lean planning kent zijn oorsprong vanuit een onderzoek naar het verschil in effectiviteit van productiemethoden bij verschillende autoproducenten. Tijdens het onderzoek lag de nadruk op hoe sneller en vooral effectiever auto’s te kunnen produceren. Lean is feitelijk een andere manier van processen inzetten binnen het traditioneel werken en het plannen van projecten.
Markt vraagt om efficiency
Tijdens het opstellen van een planning zijn er tal van aspecten om rekening mee te houden, zoals leveringstijden voor bouwmaterialen, bouwmaterieel, kwaliteit, inkoop en uiteraard de beschikbaarheid van mensen, onderaannemers en ga zo maar door. Daar verandert niets aan.
Wel verandert het traditionele planbord of de bouwplanning van structuur. Hoe geautomatiseerd we ook willen werken en plannen, de opzet van een leanplanning ziet er heel simpel uit. Terug naar af zou je als leek in het beginsel denken. In de praktijk betekent een leanplanning feitelijk dat een volgende activiteit wordt uitgevoerd wanneer de voorgaande erom vraagt; niet eerder én vooral niet later. Het voorkomen van tijdverspilling is een van de pijlers van lean werken en zou een positieve bijdrage moeten leveren om de werkdruk te verlagen. Door zoveel mogelijk efficiënt te werken is er meer capaciteit om nieuwe acties in te zetten en bespoedigt de doorlooptijd van projecten. Voor de efficiency worden in auto-industrie bijvoorbeeld tijdens de productie steeds meer geautomatiseerde middelen ingezet, zoals robots en geavanceerde productiemachines. Volledig geautomatiseerde productieprocessen met robots is nauwelijks te vergelijken met de bouwprojecten waar mensen de werkzaamheden nog steeds zelf eigenhandig uitvoeren.
Het blijft mensenwerk
Bij bouwprojecten is vaak een duidelijke scheiding tussen engineering, planning en uitvoering. Tijdens de uitvoeringsfase doen zich altijd wel onvoorziene zaken voor die de planning ineens om doen gooien, waardoor er meerdere zaken tegelijk ad-hoc georganiseerd moeten worden. Juist deze discussies en interpretaties van mensen leiden tot nieuwe inzichten. Het onverwacht opnieuw of gedwongen afwijken van allerhande geplande acties of mijlpalen geven flink wat stressmomenten in de vaak krappe bouwplanning, om nog maar niet spreken over irritaties of faalkosten etc. Het bijstellen van de planning of inzet van extra personeel om de deadlines alsnog te halen is op dat moment noodzakelijk.
Het werken met lean planningen is niet de enige pijler om een bouwproces vlekkeloos te laten verlopen. Onze manier van denken, waarnemen en effectief veranderen is nu eenmaal niet met een druk op de knop te realiseren en totaal niet vergelijkbaar met de processen waar enkel robots de productie uitvoeren. De bottleneck is nog steeds de onderlinge communicatie tussen mensen tijdens het werkproces. Het lean kunnen blijven werken is vooral het continu bewaken van de voortgang van de projecten en daar de processen op blijven afstemmen. Lean werken en plannen is alleen effectief als je ook lean communiceert.
