Temperatuur verlagen, van must naar taboe!
Door de blijvend stijgende energieprijzen van olie- en gas is de opkomst en inzet van een warmtepompen niet meer weg te denken. Warmtepompen en lage temperatuurverwarming (LTV) vormen al een algemeen beeld in de verwarmingsbranche. De traditionele ketelinstallaties hebben plaatst gemaakt voor lage temperatuur systemen en de toepassing van warmtepomptechnologie neemt vandaag de dag met forse schreden toe.
Hoe goed en betrouwbaar de gasgestookte CV ketels ook mogen zijn, ze zullen de komende jaren overlopen worden door de opmars van de warmtepomp. De meeste warmtepompen gebruiken elektrische energie als brandstof en elektrische energie is vaak een zeer aantrekkelijk alternatief voor gas of olie. Elektrische warmtepompen zijn een prima vervanger voor de vroegere gasgestookte CV ketels. Waar de warmte uit onttrokken wordt, is nog verschillend. Dit kan de bodem zijn, ventilatielucht, zonnewarmte of grondwater en zo zijn er nog tal van toepassingen denkbaar. De innovatie op dit gebied staat niet stil.
Tegenwoordig zijn de warmtepompen een robuuste vorm van energie-efficiënte verwarming. Voordelen ontstaan vooral in de winter, waarbij er sprake is van warmteafgifte aan bijvoorbeeld vloerverwarmingssystemen. Warmtepompen in combinatie met vloerverwarming is bijna niet meer weg te denken. Als je de tegenwoordige lage temperatuur verwarming (LTV) systemen vergelijkt met de eens zo succesvolle CV ketels en radiatoren, dan ligt de nadruk nu vooral op energiebewust opwekken, verdelen en afgeven van warmte. Moderne CV ketels zijn ook zeer geavanceerd en kunnen hoge rendementen geven in combinatie met vloerverwarming. Bij deze traditionele systemen is het doel hetzelfde. De manier, waarmee de warmte wordt opgewekt is wel totaal anders. In nieuwbouwprojecten komt het nog maar sporadisch voor dat er direct traditionele CV ketels worden toegepast. Kostenreductie (vaak maar tijdelijk) of onbekendheid zijn vaak de grootste drijfveer om toch nog traditionele concepten te kiezen.
Niet alles lijkt een succes
Niet alleen de technologische ontwikkelingen veranderen, maar ook de wijze waarop men moet leren omgaan met deze systemen. Niet alle verbeteringen zijn direct een succes. Veel corporaties worden op nieuwbouwlocaties steeds vaker geconfronteerd met klachten van bewoners. Een veel gehoorde klacht is dat de warmtepomp niet functioneert, want de woning blijft koud of wil bijna niet warm worden. Vooral bij het toenemen van de klachten van deze energie-efficiënte systemen, vragen veel mensen zich af waarom er niet gewoon een CV ketel is geïnstalleerd.
Vooral de wat oudere generatie is gewend om slechts aan de thermostaat te hoeven draaien om de temperatuur in de woning eenvoudig en snel te kunnen regelen. Maar het snel opwarmen van de woning of het in korte tijd verwarmen van een ruimte door het bedienen van de thermostaat, werkt niet meer zoals vroeger. Tegenwoordig kan het uren duren voordat de kamer weer op temperatuur is, als men de ruimtethermostaat een paar graden omlaag heeft gezet. En daar zit nu net de kneep!
We gaan even een aantal jaren terug in de geschiedenis. Wie kent hem niet, de ronde kamerthermostaat van Honeywell? Het was het heel gebruikelijk om de kamerthermostaat op 15°C te zetten als je naar bed ging en de volgende ochtend bij het opstaan deze weer terug te draaien naar 20°C. Bij een traditionele CV ketel met radiatoren was een klein uur later de kamer weer op de gewenste temperatuur, althans dat gevoel kreeg je. De radiatoren waren immers warm en het voelde dan al snel behaaglijk. Maar vergelijk dit eens met de moderne systemen die nu geïnstalleerd worden. De werking lijkt namelijk niet meer op die van vroeger en regelt totaal anders.
Weet u hoe het precies werkt?
De kneep zit hem vooral in het feit dat veel mensen helemaal niet weten dat het moderne systeem totaal anders bediend moet worden dan vroeger het geval was. Het is tegenwoordig beter om juist zo min mogelijk (en soms liever helemaal niet meer) aan de kamerthermostaat te draaien. Subtiele verstellingen zijn nu het motto. De opwarmtijd met een LTV is een veelvoud van het traditionele verwarmingssysteem en voor de gebruiker lijkt het maar niet warm te worden of dat de thermostaat niet werkt. Een verlaging van 5°C in de nacht zorgt over het algemeen voor een enorme stroom van klachten en soms zelfs voor extra stookkosten. Belangrijk om je af te vragen is of mensen weten dat het regelgedrag van een LTV totaal anders werkt.
Uit ervaring blijkt namelijk dat maar weinig mensen weten hoe ze tegenwoordig met de regeling en vooral instellingen van de ruimtethermostaten moeten omgaan bij LTV systemen en warmtepompen. De installateur, de servicemonteur, de productleverancier, corporaties, maar nog belangrijker vooral de gebruiker heeft er veel baat bij dat hij direct weet hoe zijn installatie werkt en bediend moet worden. Al werken de producten en systemen nog zo goed, imagoschade van producten, servicebedrijven en verhuurders, komen maar al te veel voor, terwijl de problematiek daar helemaal niet ligt. Het is de onwetendheid hoe de nieuwe systemen werken. Een goede heldere instructie over de werking van een LTV systeem en het verstrekken van een (geplastificeerde) instructiekaart bij de installatie waarop alles nog eens rustig na te lezen is, voorkomt veel klachten en ergernissen. Een kleine moeite!